Loading...

Basit Makineler


Basit Makinalar


İş yapma kolaylığı sağlayan aletlere basit makineler denir. Basit makineler de iş veya enerjiden kesinlikle kazanç sağlanamaz. Ancak kuvvet veya yoldan kazanç sağlanabilir. Eğer kuvvetten kazanç sağlanıyorsa, yoldan kaybedilir; yoldan kazanç sağlanıyorsa, kuvvetten kaybedilir.

Bir basit makinenin kuvvet kazancına mekanik avantaj denir ve yük/kuvvet oranı ile bulunur.

Önemli basit makine türleri şöyle sıralanabilir;

1. Sabit makara: Sabit bir eksen etrafında dönebilen makaralardır.


2. Hareketli makara: Dönme ekseni hareketli olan makaralardır.

Makara ağırlıksız ise 2F=P
Makara ağırlığı G ise 2F=P+G olur

3. Dişli çark: Dönme hareketini iletebilen sistemlerdir


      n1, n1: tur sayıları

      R1, R2: yarıçaplar

      N1, N2: diş sayıları olmak üzere;

      n1 r1=n2 r       N1 r1=N2 r2      bağıntıları yazılabilir.

 

·    Birbirine dokunan dişlilerin dönme yönleri zıttır.

·    Kuvvetten yada yoldan kazanç yoktur.  F=P

·    Kuvvetin yönü değiştirilebilir.

·    Bir dişlinin diş sayısı(N), dişlinin yarıçapı (r)  ile doğru orantılıdır.
·    İkiden fazla dişliden oluşan bir sistemde aradaki dişliler son dişlinin tur sayısını etkilemez. Sadece dönme yönünü etkiler.
 

4. Kasnak: Dişli çarklarda olduğu gibi dönme hareketini iletirler.

n1.r1=n2.r2

· Birbirine aynı iple(zincirle) bağlı düz kasnakların dönme yönleri aynı; ters bağlı kasnakların dönme yönleri ise zıttır.
· İkiden fazla kasnak bulunan sistemlerde aradaki kasnakların son kasnağın tur sayısına etkisi yoktur. Ancak dönme yönüne etkisi vardır.